Miasto pełne zabytków – atrakcje Mińska Mazowieckiego

Wycieczkę po Mińsku Mazowieckim zaczynamy na Placu Stary Rynek, w okolicach którego zachował się układ przestrzenny sprzed setek lat. Centrum miasta stanowił plac rynkowy w kształcie prostokąta (miał bardzo ważną funkcję, bo to właśnie tu rozwijał się miejski handel i organizowano jarmarki i targi), a główne ulice miasta wyprowadzone były z jego narożników. W czasach rozwoju miasta do Mińska Mazowieckiego dołączono dwie okoliczne miejscowości, które także charakteryzują się średniowieczną budową rynków: Górki (z planem rynku bliźniaczo podobnym do mińskiego) i Sendomierz, w którym rzecz ma się nieco inaczej – główna ulica wyprowadzona jest ze środka południowej ściany zabudowań rynku. Warto poświęcić trochę czasu na przyjrzenie się temu specyficznemu układowi urbanistycznemu – jest bardzo cenny dla miasta, dlatego zdecydowano się na objęcie go ochroną przez plan zagospodarowania miejskiej przestrzeni.

Z rynku przenosimy się do zabytkowego kościoła p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku Mazowieckim. Pierwszy drewniany kościółek wybudowano tutaj w 1422 roku, w XVII wieku na jego miejscu stanął jednonawowy nowy kościół, który na początku XX wieku rozbudowano do obecnej neobarokowej formy (dobudowano m.in. boczne nawy, wieżyczki i kapliczkę). Zwiedzając tę rzymskokatolicką świątynię szczególną uwagę zwrócić należy na XVIII-wieczną marmurową chrzcielnicę, przepiękne żyrandole wykonane z mosiądzu, drewniany XVII-wieczny krucyfiks znajdujący się na głównym ołtarzu i zabytkowe organy. W bocznej nawie kościoła można podziwiać ruchomy obraz („Jezu Ufam Tobie” zamieniany jest z obrazem św. Antoniego Padewskiego).

W sąsiedztwie Miejskiej Biblioteki Publicznej znajdziemy odsłoniętą w 2012 roku ławeczkę z pomnikiem Jana Himilsbacha zaprojektowaną przez Grzegorza Ojrzyńskiego. Rzeźba jest pamiątką spotkania tego urodzonego w Mińsku Mazowieckim aktora i pisarza z jego przyjacielem Zdzisławem Maklakiewiczem w warszawskim SPATiFie w latach 60-tych ubiegłego wieku, jednak zamiast pana Zdzisława na pustym krześle przy stoliku obok Jana Himilsbacha może przysiąść każdy. Warto zwrócić uwagę na znajdującą się na stoliku maszynę do pisania, która ma przypominać o mało znanej pisarskiej twórczości Himilsbacha. Od 2008 roku w pierwszych dniach września w Mińsku Mazowieckim na scenie znajdującej się przy Miejskiej Bibliotece Publicznej odbywa się coroczny festiwal, który poświęcony jest twórczości tego niedocenianego za życia aktora (w trakcie festiwalu w konkursie sms-owym wybierany jest najlepszy niezawodowy aktor, któremu wręczana jest nagroda, tzw. „Monidło”).

Następnie kierujemy się do miejsca, które jest bezsprzeczną wizytówką Mińska Mazowieckiego – parku im. Rodziny Dernałowiczów z przepięknym barokowo-klasycystycznym pałacem. Pierwotny budynek (który powstał prawdopodobnie w XVI wieku) nie miał dzisiejszego wyglądu i kształtu – był prostokątnym, murowanym, gotyckim dworem. Przez setki lat zabytek był wiele razy przebudowywany, współczesny wygląd zyskał w latach 1825-1828, a od roku 1867 właściciele zajęli się tworzeniem przyległego do pałacu parku. Turyści z pewnością docenią urok tego malowniczego zieleńca, który zachęca do odwiedzin starymi drzewami (w tym dwoma pomnikami przyrody: białodrzewiem i dębem szypułkowym), ciekawie rozlokowanymi alejkami i niewielkimi rzekami i stawami tworzącymi w parku bardzo dobrze zorganizowaną sieć kanałów.

Następny punkt programu to zabytkowy zajazd pocztowy – kolejna interesująca atrakcja Mińska Mazowieckiego. Budynek ten powstał na początku XIX wieku i już wtedy pełnił funkcję poczty (i tak jest do dzisiaj, chociaż miasto rozwinęło się i oprócz tego oddziału powstało kilka nowszych placówek). Jest to bez wątpienia gratka dla miłośników architektury – zabytek ten to wspaniały przykład stylu klasycystycznego (charakterystycznie wyeksponowane są narożniki budynku, uwagę przykuwa także piękny, modylionowy gzyms). Turyści mogą tutaj nie tylko podziwiać zabytkowy zajazd pocztowy czy korzystać z usług pocztowych, mają również możliwość kupienia pocztówek i innych pamiątek związanych z Mińskiem Mazowieckim.

Jedną z największych atrakcji Mińska Mazowieckiego jest Pałac Rodziny Łubieńskich znajdujący się niedaleko zajazdu pocztowego. Tę przepiękną willę obrośniętą dzikim winem wybudowano w latach 30-tych XX wieku (nie była wówczas tak okazała jak teraz, rozbudowano ją dekadę później) na życzenie hrabiny Pelagii Łubieńskiej, do której należały okoliczne tereny. Pałacyk był wielokrotnie przebudowywany i przez lata zmieniały się jego funkcje (był m.in. siedzibą hitlerowców w czasach okupacji, mieszkaniem kwaterunkowym i centralą Towarzystwa Przyjaciół Mińska Mazowieckiego), aż w 2005 roku założono tu Muzeum Ziemi Mińskiej. W zbiorach muzealnych znalazły się eksponaty związane z historią i rozwojem miasta (m.in. fotografie, stare mapy i dokumenty), prace mińskich artystów (m.in. malarstwo, rzeźby i grafika), opis miejsc, które warto zobaczyć w okolicy, a nawet zarys losów tutejszej Ochotniczej Straży Pożarnej.

Muzeum zaprasza od wtorku do piątku w godz. 9-17 i w niedziele w godz. 12-16.

Z Muzeum Ziemi Mińskiej kierujemy się do kolejnego budynku sakralnego, który można uznać za jedną z cenniejszych atrakcji Mińska Mazowieckiego – starokatolicki kościół mariawitów. Świątynia powstała w latach 1908-1911 i jest typowym przykładem strzelistej, neogotyckiej architektury. Trzynawowy budynek (podobnie jak większość mariawickich kościołów) powstał na planie krzyża, charakterystyczne dla tego typu budowli jest także wejście w formie kruchty (nad nią umieszczono chór) i prezbiterium z przyboczną kapliczką i zakrystią. Na szczególną uwagę zasługuje wysoka wieża z dzwonnicą (na której znajduje się znak mariawitów) i przepiękny obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.

Mińsk Mazowiecki – mapa z zaznaczonymi atrakcjami